Neden Budama Yapmalıyız?
Budama işlemine, kısaca bitkilerimizin ve ağaçlarımızın daha iyi gelişmesi ve verimini arttırması için kullandığımız yöntem diyebiliriz. Nasıl her sene profesyonel yada amatör bir şekilde meyve ağaçlarınızdan kaliteli, yeterli ve sürekli ürün alabilmek için toprağınızı işleyip, gübresini koyup, sulamasını yapıp, zararlılar için mücadele ediyorsanız aynı şekilde budama işlemini de yapmak zorundasınız.
Budama Düzenli Gelişim Sağlar
Ben ağaçlarımdan memnunum, kendimce yeterli meyve de alıyorum, budama işlemi yapmama gerek yok diye de düşünebilirsiniz. Ama unutmayın, şu an için meyvenizi alıyorsunuz fakat ilerleyen yıllarda daha az ve küçük şekilde, daha ileri zamanlarda ise neredeyse hiç alamamaya başlayacaksınız. Tabi bu dediklerimiz çok geneldir. Biraz daha detaya girersek eğer düzenli bir şekilde budama yapmadığınız takdir de ağacınızın tacı düzensiz bir şekilde gelişecek, dalları gereksiz fazla verimden dolayı kırılacak, eskisine göre daha küçük ve kalitesiz meyveler verecek, dallanmanın artmasından dolayı ağacınızın iç kısımlarına Güneş ışıkları giremeyecek ve her sene düzenli verim verememeye başlayacaktır. Bu olumsuz durumdan kaçınmak için ağaçlarınıza düzenli bir şekilde budama işlemini uygulamalısınız.
Doğru Budama Nasıl Yapılmalıdır?
Budama işleminin yöntemi nasıl olursa olsun, ağacınızın üst görünümünü korumalısınız. Budamayı ağacın alt dallarında yapmak, üst derinliğini azaltmak ve buna bağlı olarak üst şeklini bozmak doğru değildir.
Meyve ağaçlarında budama süs bitkilerinden daha farklıdır. Meyvelerin ekonomik değerleri vardır ve yanlış yapılan budama o sene ürün alamama gibi büyük sonuçlara neden olabilir. Meyve ağaçlarında meyveye özel değişmekle beraber yaprak döküldükten sonra ürün budaması yani ağacın meyve veren sürgünleri bırakılmak suretiyle diğer yeni çıkmış sürgünlerinin kesilmesi uygundur. Ayrıca ağacın Güneş’den daha iyi istifade etmesi için ağaç tacında yapılacak seyreltmeler meyve ağaçlarının iyi ürün verebilmesi için hayati önem arz etmektedir. Budama yapacak olan kişilerin bulundukları iklim, toprak koşulları ve meyve ağaçlarının yaşlarını da dikkate alarak budama işlemini yapmaları gerekmektedir. Ayrıca budama işlemini yapmadan önce çevrelerindeki konuya hakim çiftçilerden veya tarım il müdürlüklerindeki uzman kişilerden destek almalarını tavsiye ederiz.
Ne Zaman Budama Yapılmalıdır?
Ağaçları yılın her mevsiminde istediğimiz gibi budayamayız. Özellikle yapraklı ağaçlar yapraklarını döktükten sonra budanmalıdır. Tarih vermek gerekirse yurdumuz da budama için en uygun zaman 15 Kasım – 15 Mart tarihleri arasındadır.Budamanın zamanlaması gerçekten çok önemlidir. Yanlış zamanda yapılan budamalar bitkilerde büyük hasarlara ve buna bağlı olarak da ürün kaybına neden olur. Ek olarak bazı hastalık ve iklim koşullarından fazlaca zarar görmelerine de sebep olabilir.
Kış Dönemi En İdeal Dönem
Bu yüzden bitkilerde uyuma dönemi dediğimiz kış döneminde yapılan budamalar en doğru zamanda yapılan budamalardır. Akdeniz ve Ege bölgeleri gibi ılıman bölgelerde yukarıda verdiğimiz aylara uymak yerine, ağaçların yapraklarını dökmesinden itibaren budama işlemine başlayıp, kış sonunda ağaçlar uyanmadan önce bitirmeniz gerekir. Soğuk bölgelerde ise genelde bahar ayı başlamadan, ağaçlar uyanmadan önce bu işlemi yapmalısınız. Yazın ancak tali budamalar (meyve seyreltmeleri, yaprak budamaları, bitkide coşkulu çıkan sürgünlerin budanması, vb.) yapılabilir. Temel, derin ve gençleştirme budamalarının hepsi kışın yapılmalıdır.
