SÜLEYMANİYE CÂMİSİ’NİN YAPIMINDA GÖSTERİLEN ‘KUL HAKKI’ HASSASİYETİ

SÜLEYMANİYE CÂMİSİ’NİN

YAPIMINDA GÖSTERİLEN ‘KUL HAKKI’ HASSASİYETİ

Kânûnî Sultan Süleyman'nın "KUL HAKKI"na verdiği önem...

Kânûnî Sultan Süleyman, kul hakkından çok korkar, âdil bir halîfe olmak için çok gayret sarf ederdi. Süleymaniye Câmii ve Külliyesi tamamlanınca, mîmarından işçisine kadar herkesi topladı. Cenâb-ı Hakk’a hamd ettikten sonra konuşmasına başladı:

“Ey din kardeşlerim, bu câmi-i şerîf Allâh’ın izni ile tamamlanmıştır. Hatâ ile ücretini alamayan varsa, gelsin ücretini alsın! Olabilir ki, o kimse burada değildir. Bulunanlara ricâm ola; onlara bildireler! Onlar da gelip bizden haklarını alalar!”

Vesîkaların tedkîkinden anlaşıldığına göre; inşaatın en zor zamanlarında hayvanlar için dahî bir program yapılmış; çalıştırılan at, merkep ve katırların dinlenme ve çayırda otlama saatlerine dikkat edilmiş, hiçbir mahlûkâtın hakkına tecâvüz edilmemesine gayret gösterilmiştir. Kânûnî’nin bu muazzam mâbedin inşaatında kul ve hayvanât hukûkuna böylesine titizlik göstermesi, belki Süleymâniye Câmii’nin esrarlı ve kâ’bına varılmaz rûhâniyetinin temel sâiklerinden biridir. 

(Osman Nûri Topbaş, Faziletler Medeniyeti-2, Erkam Yay.)

KUL HAKKI (Muhteşem bir dini hikaye)

KUL HAKKI (Muhteşem bir dini hikaye)

Abdülkadir iki aylık hamile eşi ile sabah kahvaltısı yaparken,

Minarelerden acı acı Salâlar veriliyor ve ardından..

Komşu kasabaya düşmanın baskın yaptığı bildiriliyor ve Allah aşkına eli silah tutanların Merkez Câmii önünde toplanması isteniyordu.

Bir anda tıkanan ve ağzındaki lokmayı güçlükle yutan genç, eşine dönerek; “Düşman, benim din kardeşlerime saldırırken..

Ben evde oturamam! Ne olur bana hakkını helal et” diyor ve silahını kaptığı gibi Merkez Câmiinin önüne gidiyor.

Aylar sonra eşinin şehit haberini alan genç hanım, ben bu acıya dayanamam diye bağırıp çağıracağı anda Hazret-i Âmine’nin de Peygamberimizi babasız doğurduğunu hatırlayınca!..

“Allah’ım bana sabır ver. Âhirette eşimden ayırma ve karnımdaki yavrumu sâlihlerden eyle” diye dua ediyor.

Aradan aylar geçiyor ve ana karnında yetim kalan çocuk dünyaya geliyor.

Beş yaşına kadar annesinin yanından hiç ayrılmayan ve Baba diye bir şey bilmeyen çocuk, beş yaşından sonra dışa- rı çıkmaya başlıyor ve yaşıtlarının “Baba! Baba!” diye birilerine koştuklarını görünce, ağlayarak eve geliyor ve annesine…

“Anne! Arkadaşlarımın hepsinin babaları var da neden benim babam yok?” diye soruyor.

Bir anda çok duygulanan ve göz yaşlarını tutamayan an- nesi; “Yavrum! Senin de baban var ama çok uzaklara gitti” diye cevap veriyor.

Ara sıra aynı soruyu soran ve aynı cevabı alan çocuk, zamanla gerçeği öğreniyor ve annesini üzmemek için bu konuyu kapatıyor.


Aradan yıllar geçiyor ve çocuk 12 yaşına gelince eline bir şiir geçiyor. Bu şiirde kendini bulan çocuk, eve gelip odasına kapanıyor ve ağlayarak okumaya başlıyor.

Anne! Anne! Babam yok mu? Nerde kaldı gelmedi? Gözlerimden akan yaşı, hiç kimseler silmedi!

Ben büyüdüm, beni görüp murâdına ermedi! Geçti anam, geçti artık, ağlamanın zamanı

Çok bayramlar geldi geçti, bir elbise görmedim! Çok geceler aç yattım, hiç kimseler bilmedi!...

Yavrusunun okuduğu şiiri dışarıda gizlice dinleyen ve çok duygulanan anne, birden içeri giriyor ve yavrusunun boynuna sarılıp ağlamaya başlıyor.

Ana-oğul ağlaşırken bir ara uykuya dalan çocuk, rüyâsında babasını görüyor ve “Baba! Sen ölmedin mi?” diye soruyor.

Babası; “Yavrum ben ölmedim! Ben şehit oldum! Şehitler ölmez ki” diyor ve sonra,

“Üstünde kul hakkı olmayan arkadaşlarım, diledikleri an Cennet’in içene girip gezerken,

Benim üstümde kul hakkı olduğundan, Cennet’in kapısına kadar gittiğim halde içeri giremiyorum!”

Çocuk; “Babacığım! Üstünde nasıl bir kul hakkı var” deyince, babası; “Komşumuz Hasan Amca’ndan ödünç olarak bir tas un al- mıştım. Onu ödeyemeden şehit oldum. Annen o tası biliyor” diyor.

Sevinçle uyanan çocuk, “Anne! Ben babamı gördüm. Babam ölmemiş, şehit olmuş” diyor, gördüğü rüyâyı anlatıyor ve sonra..

“Anneciğim, o tasa un doldur da Hasan Amca’ya götüreyim, babam Cennet’e girsin” diyor.

Annesi tası hazırlayınca, koşarak Hasan amcasına gidiyor, gördüğü rüyâyı anlatıyor ve “Hasan Amca, ne olur babama hak- kını helal eder misin?” deyince,

Hasan Amca ağlayarak çocuğu kucaklıyor. “Unu aldım, kabul ettim, babanın borcu ödendi ve ona bütün hakkım helal ol- sun” diyor.

Sonra, “Bu benden size hediye olsun” diye, elindeki un dolu tası tekrar çocuğa veriyor. Ayrıca o anda cebinde ne kadar parası varsa, hepsini çocuğun cebine koyuyor.

KUL HAKKI

Tövbe Kapısı açık dediysek, yeni Günahlara koşman mı gerek?

İster bilerek, ister bilmeyerek, birde Kul Hakkı var unutmaman gerek...

(Necip Fazıl Kısakürek)