şair etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster
şair etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster

9 Ağustos 2023 Çarşamba

DİNİ KISSA DİNİ HİKAYE

 Vaktiyle Emevîler devrinin üç büyük hiciv şâirlerinden biri olan Ferezdak’ın zevcesi ölmüştü. Defin merâsiminde Hasan-ı Basrî Hazretleri de bulunmaktaydı. Hasan-ı Basrî Hazretleri, şiirleriyle insanları istihkar ve istihfâf eden, onların şeref ve haysiyetini zedeleyen bu şâire, bir ara kabre işâret ederek:

“-Âhiret için ne hazırladın?” diye sordu. Yaşlı şâir:

“-Yetmiş yıldan beri kelime-i şehâdeti hazırladım.” dedi.

Hasan-ı Basrî Hazretleri îkaz mahiyetinde:

“-Ne güzel hazırlık!” dedikten sonra şu sözleri ekledi:

“-Lâkin kelime-i şehâdetin şartları vardır. Bu yüzden insanları incitecek ve gönüllerine diken batıracak sözlerden uzak dur, Allâh’ın kullarını küçümseme ve gıybet etmekten sakın!”

Velhâsıl, dil ya hayır söylemeli, ya da sükût etmelidir.

27 Eylül 2022 Salı

APRIN ÇOR TİGİN KİMDİR

APRIN ÇOR TİGİN KİMDİR,türk şiiri,şair,ozan,uygur türkleri,uygur edebiyatı,şehzade aprın,ilk türk aşk şiiri,ilk ilahi,

APRIN ÇOR TİGİN
(d. ?/? - ö. ?/? ozan)

Maniheist dönem Uygur edebiyatının bir temsilcisi olan Aprın Çor Tigin'in nerede ve ne zaman doğduğuyla, ailesiyle, aldığı eğitimle ya da mesleğiyle ilgili herhangi bir bilgi mevcut değildir. Buna rağmen, adındaki tigin, onun bir şehzade olduğuna işaret etmektedir. Kendisiyle ilgili bilinenler, şiirlerinin yazılı olduğu yaprağın başındaki [başlantı] aprın çor [tigin kügi t]akşutları ile her iki şiirinin sonunda yazılmış bulunan [t]ükedi [a]prın çor tigin kügi ifadelerinden ibarettir. Dolayısıyla kaynaklarda, hangi muhitte yaşadığı ya da nerede öldüğüyle ilgili olarak da herhangi bir bilgi yer almamaktadır.

Aprın Çor Tigin, şairi belli ilk Türkçe şiirlerin yazarı olarak kabul edilir ve Maniheist dönem Uygur edebiyatından günümüze ulaşan sekiz şiirden ikisini o yazmıştır (Ercilasun 2008: 226-227). Şiirlerinden ilki Mani övgüsüyle ilgilidir. "Sevgili" adıyla tanınan diğer şiiri ise, Türk edebiyatının bilinen ilk aşk temalı lirik şiiridir. Şairin Mani övgüsünü konu edinen ilahi niteliğindeki şiiri, dörtlükler şeklinde düzenlenmiştir ve mısra başı kafiyelidir. Toplamda 12 mısradan oluşan bu şiirin her mısrasındaki hece sayısı ortalama 12'dir. "Sevgili" adı verilen diğer şiiri de dörtlüklerden oluşmaktadır ve yine mısra başı kafiyelidir. Buna rağmen, şiirin üçlüklerden oluştuğuna dair görüşler de mevcuttur (Arat 1960: 38); fakat mısra başı kafiyeler göz önünde bulundurulduğunda, dörtlüklerden oluşuyor olması daha muhtemel görünmektedir.

Aprın Çor Tigin'in şiirleri Turfan'da bulunan metinler arasında yer almaktadır ve bunlar 24x15.5 cm büyüklüğündeki T. M. 419 yer işaretli, bazı kısımları eksik ya da yer yer hasarlı bir kâğıt üzerine Uygur harfleriyle yazılmıştır. Onun Mani övgüsüyle ilgili şiiri ilk olarak transkripsiyonlu bir şekilde, tercümesiyle beraber Albert August von Le Coq, ikinci şiiri ise, aynı şekilde Willy Bang tarafından neşredilmiştir. Türkiye'de ilk olarak Reşid Rahmeti Arat, Talat Tekin ve Osman Fikri Sertkaya gibi araştırmacılar Aprın Çor Tigin'in şiirleri üzerine inceleme ve değerlendirmelerde bulunmuşlardır. Bunlardan Arat, Aprın Çor Tigin'in, şiirlerinin genel ahengini kuvvetlendirmek için sık sık benzer hecelerin tekrarına başvurduğunu belirterek, düzgün bir vezin sırası takip ettiğini vurgular ve her iki şiirini de detaylıca tahlil eder (1965: 19, 1960: 37-38). Tekin, şairin, şiirlerindeki dizeleri olduğu gibi veya çok az farkla tekrar ettiğini, bunun da anlamı pekiştirip manzumeye ayrı bir ahenk kattığını ifade eder (1986: 13). Sertkaya ise, şiirler üzerine yapılan çalışmaları topluca değerlendirir (1986: 60-61). Aprın Çor Tigin'in şiirleri en erken 8. en geç 9. yüzyılla tarihlendirilmiş olsa da, konuyla ilgili kesin bilgilere ulaşmak mümkün görünmemektedir.
Eserlerinden Örnekler

Sevgili

kasınçıgımın ö[yü]

kadgurar men

kadgurduk[ça] kaşı körtlem

kavışıgsayur men

öz amrakımın öyür men

öyü evirür men ödü…çün

öz amrak[ımın]

öpügseyür men

barayın tiser

baç amrakım

baru yime umaz men

bagırsakım

kireyin tiser

kiçigkiyem

kirü yime urnaz men

kin yıpar yıdlıgım

yaruk tengriler

yarlıkazunın

yavaşım birle

yakışıpan adrılmalım

küçlüg priştiler

küç birzünin

közi karam birle

k[ül]üşüp[en] oluralım

Mani'ye Övgü

[bizing tengrimiz ed]güsi redni tiyür

[bizing tengrimiz ed]güsi redni tiyür

[redni]de yig mening edgü [tengr]im alpım begrekim

rednide yig mening tengrim alpım begrekim

bilegüsüz yiti vaj[ır ti]yür

bilegüsüz yiti vajı[r tiyür]

vajırda ötvi biligligim tüzünüm yarukum

vajırda ötvi biligligim bilgem yangam

kün tengri yarukın teg köküzlügüm bilgem

kün tengri yarukın teg köküzlügüm bilgem

körtle tüzüm tengrim külügüm küzünçüm

körtle tüzün tengrim burkanım bulunçsuzum

Kaynaklar

Arat, Reşid Rahmeti (1960). "Edebiyatımızda İlk Lirik Şiir". Türk Yurdu. 284: 37-38.

Arat, Reşid Rahmeti (1965). Eski Türk Şiiri. Ankara: TTK Yay.

Arat, Reşid Rahmeti (1987). Makaleler (hzl. Osman Fikri Sertkaya). Ankara: Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yay. 

Ercilasun, Ahmet Bican (2008). Türk Dili Tarihi. Ankara: Akçağ Yay.

Sertkaya, Osman Fikri (1986). "Eski Türk Şiirinin Kaynaklarına Toplu Bir Bakış". Türk Dili, Türk Şiiri Özel Sayısı 1 (Eski Türk Şiiri) 409: 43-80.

Tekin, Talat (1986). "İslam Öncesi Türk Şiiri". Türk Dili Dergisi, Türk Şiiri Özel Sayısı I 409: 3-42.

23 Mayıs 2022 Pazartesi

GÜNÜN ŞİİRİ

benim annem yüz mevsim açar, şiir, günün şiiri, beşik, bebek, anne, ana, şair, ömer lütfi mete,

Benim annem yüz lisan bilir
Yüzü de güzel
Her bedende bir insan bilir
Özü de güzel
Sözü de güzel
Benim annem yüz lisan bilir
Benim annem yüz mevsim açar
Yüzü de güzel
Kan ağlasa gülücük saçar
Özü de bahar
Sözü de bahar
Benim annem yüz mevsim açar
Benim annem yüz can kuşanır
Yüzü de melek
Her birinde bir ömür yaşanır
Sözü de melek
Özü de melek
Benim annem yüz can kuşanır
Ömer Lütfi Mete

15 Mayıs 2022 Pazar

GÜNÜNÜ ŞİİRİ

günün şiiri, günün sözü, orhan veli, şair, gözyaşları, kadın, ağlayan kadın, dokunabilir misiniz gözyaşlarıma ellerinizle,
Ağlasam sesimi duyar mısınız,
Mısralarımda;
Dokunabilir misiniz,
Gözyaşlarıma,ellerinizle?

Bilmezdim şarkıların bu kadar güzel,
Kelimelerinse kifayetsiz olduğunu
Bu derde düşmeden önce.

Bir yer var,biliyorum;
Her şeyi söylemek mümkün;
Epeyce yaklaşmışım, duyuyorum;
Anlatamıyorum.
#OrhanVeli
 

22 Ekim 2021 Cuma

AHİR ZAMAN ŞEYHLERİ

ahmed yesevi, hoca yesevi, şiir, şair, alim, şeyh, mümin, türkistan fatihi, gönüllerin fatihi, ahir zaman şeyhleri

Ahir Zaman Şeyhleri

Durmaz keramet satar
Ahir zaman şeyhleri
Her gün battıkça batar,
Ahir zaman şeyhleri

Farzı geriye atar,
Nafile oruç tutar,
Dini paraya satar,
Ahir zaman şeyhleri

Beline kuşak bağlar,
Sözleri yürek dağlar
Para toplarken ağlar,
Ahir zaman şeyhleri

Ağlaması göz boyar,
Her gün ayağı kayar,
Kendini adam sayar,
Ahir zaman şeyhleri

Başına sarık sarar,
Kendine mürit arar,
İlmi yok neye yarar,
Ahir zaman şeyhleri

Dünyaya kucak açar,
Zoru görünce kaçar,
Her yere küfür saçar,
Ahir zaman şeyhleri

Şeyhlik ulu bir iştir,
Hakka doğru gidiştir
Yaklaşılmaz ateştir,
Ahir zaman şeyhleri

Salih şeyhler nerdedir,
Kötüler her yerdedir,
Hak yoluna perdedir,
Ahir zaman şeyhleri

Hoca Ahmed Yesevi Hazretleri

8 Eylül 2021 Çarşamba

15 Nisan 2020 Çarşamba

GÜNÜN SÖZÜ (BİLGİNİN ÖNEMİ)

konfüçyüs, düşünür, filozof, şair, bilginin önemi, çinli bilgin, yumurta, günün sözü, özlü sözler, anlamlı sözler, güzel sözler
“Bende 1 yumurta var, sende 1 yumurta var. Ben sana 1 yumurta versem, sen bana bir yumurta versen, bende 1 yumurta, sende 1 yumurta olur.
Bende 1 bilgi var, sende 1 bilgi var. Ben sana 1 bilgi versem, sen bana 1 bilgi versen, bende 2 bilgi, sende de 2 bilgi olur.”
(Konfüçyüs)

8 Ekim 2019 Salı

ALLAH YAR VE YARDIMCINIZ OLSUN.

Şu kopan fırtına Türk ordusudur yâ Rabbi  senin uğrunda ölen ordu budur yâ Rabbi ta ki yükselsin ezanlarla müeyyed nâmın gâlib et, çünkü bu son ordusudur İslâm’ın (Yahya Kemal Beyatlı) ALLAH YAR VE YARDIMCINIZ OLSUN, türk ordusu, türk askeri, ayyıldız, silah, dua
Şu kopan fırtına Türk ordusudur yâ Rabbi
senin uğrunda ölen ordu budur yâ Rabbi
ta ki yükselsin ezanlarla müeyyed nâmın
gâlib et, çünkü bu son ordusudur İslâm’ın
(Yahya Kemal Beyatlı)
ALLAH YAR VE YARDIMCINIZ OLSUN.

13 Şubat 2019 Çarşamba

AHA GELDİM GİDİYORUM

ozan arif, arif der ki bunca yıl ay, şair, ozan, yalan dünya, şiir,

Aha Geldim Gidiyorum

Yalan dünya işte senden,
Aha geldim, gidiyorum.
Kalanlara selam benden,
Aha geldim, gidiyorum.

Var mı sana gelip kalan,
Baştan başa murad alan,
Varın yoğun hepsi yalan
Aha geldim, gidiyorum.

Dereyi aş, tepeyi aş,
Sonu yoktur dolaş dolaş,
Günden güne yavaş yavaş,
Aha geldim, gidiyorum.

Yalan dünya sana böyle
Kimler konup göçtü söyle,
Ben de işte aynen öyle
Aha geldim, gidiyorum.

Gülemedim şöyle bir gün,
Senelerim geçti sürgün
Gönül sevdiğine dargın,
Aha geldim, gidiyorum.

Arif der ki: bunca yıl ay
Geldi geçti vay dünya vay!
Yaşamaksa yaşadım say,
Aha geldim, gidiyorum.

(Ozan Arif)

9 Şubat 2019 Cumartesi

ABDUREHİM HEYİT

abdurehim heyit, dedim adın nedir, dedi heyittir, dedim ya makamın, dedi şehittir, şiir, şair, özgürlük, çin, uygur türkleri, uygurlar, zulüm, şehit, sanatçı
Dedim adın nedir? Dedi Heyit'tir
Dedim ya makamın? Dedi şehittir.
Dedim peki suçun? Dedi Türklüktür.
Dedim pişman mısın? O dedi yok yok.
(Abdurrehim Heyit)
Doğu Türkistan'ın 'ÖZGÜRLÜK' diye haykıran sesi, Büyük Ozan #AbdurehimHeyit Çin zindanlarında şehit edildi.
Ruhu şad, mekanı Cennet olsun...

19 Ocak 2019 Cumartesi

9 Ocak 2019 Çarşamba

AŞK ÇAY

aşk, çay, kalp, fincan, açık çay, demli çay, cemal süreya, güzel sözler, özlü sözler, şiir, şair, anlamlı sözler
Açık çay içerdi hep, demli olunca bardağın diğer tarafından beni göremezmiş, öyle derdi.
(Cemal Süreya)

6 Kasım 2018 Salı

BOZUK DÜZEN...

aşık veysel, veysel şimşek, bozuk düzen, terazi, dost, para, hükümdar, düşman, kedi, kabadayı, öküz, şiir, şair
Bozuk düzen bozuk terazi tartı,
En yakın dostlarım dönüyor sırtı,
Ne kadar zorlaştı yaşamın şartı,
Düşman belli değil dost belli değil.

Para hükümdardır çiziyor rota,
Güven olmaz iki ayaklı ite,
En yakın dostlarım düşmandan öte,
Düşman belli değil dost belli değil.

Dost sanarsın dağdan inen ayıyı,
Kedilerden korkan kabadayıyı,
Yüze güler arkadan kazar kuyuyu,
Düşman belli değil dost belli değil.

Öküz haylaz çekmez ne yapsın düven,
Fakirsen yoksulsan bulunmaz seven,
Bu azgın nesilin neyine güven,
Düşman belli değil dost belli değil.

Çulsuz kavuşursa üç beş kuruşa,
Gider senle rekabete yarışa,
Sen aldanma her insanda duruşa,
Düşman belli değil dost belli değil.

En gerçek insana kurban olayım,
Hainden dost olmaz yalnız kalayım,
Kavun karpuz değil ki seçip alayım,
Düşman belli değil dost belli değil.

Veysel der ki; Ben dostlardan yılgınım,
Hep seçerim ben bu işde çılgınım,
Dostlar dalım budar şimdi solgunum,
Düşman belli değil dost belli değil.
(Aşık Veysel)

24 Haziran 2018 Pazar

ZALİMLERE BOYUN EĞME

zalimler, zalim, garip, ölü, can, şiir, şair, kefen, abdurrahim karakoç, özlü sözler, güzel sözler, anlamlı sözler

Sana tavsiyemdir ey can zalimlerin boynunda süslü kravat olacağına var bir garip ölünün üstünde kefen ol.
(Abdurrahim Karakoç)